Ongewenste goden (2006)

De publieke rol van religie in Nederland

Religie is een nieuwe scheidslijn in politiek en samenleving. Dat is het cruciale thema van Ongewenste goden. Kunnen we de scheiding van kerk en staat en de godsdienstvrijheid handhaven in een maatschappij die meer en meer multireligieus wordt?

De spanningen in immigratieland Nederland spitsen zich toe op de rol van religie in het openbare leven. Moslims zullen pas in Nederland integreren als hun godsdienst niet meer als een sta-in-de-weg fungeert, heet het. De gematigde kritiek houdt in dat de islam in het Westen de waarden moet absorberen die de vrijheid van het individu waarborgen. Radicaler is het denkbeeld dat moslims die hier willen leven hun religie moeten opgeven. In het spoor van deze islamkritiek zijn ook het christendom en andere religies onder vuur komen te liggen als achterlijke relicten uit onverlichte tijden.

De vrijheid van godsdienst, van onderwijs en van vereniging is dan aan een drastische herdefiniëring toe. Andere stemmen in het debat benadrukken juist de onmisbaarheid van religie voor de moraal en de gemeenschapszin.

Het debat over de verhouding tussen religie en politiek is aan het begin van de 21ste eeuw in Nederland opnieuw opgelaaid. Tot in de jaren negentig was de verwachting dat religie zich tot het privedomein van de burgers zou beperken (en daar een langzame dood zou sterven). Thans moet de rol van religie in het publieke domein mede door de opvallende aanwezigheid van de islam in het westen opnieuw worden bepaald. De vrijheden van meningsuiting, onderwijs en godsdienst en daarmee de westerse democratie staan onder druk. Wat speelt er? Welke tegenstellingen en dilemma’s liggen er? En welke kant moet het op? Daarover gaat deze belangwekkende en gevarieerde bundel, waaraan bekende filosofen, historici, rechtswetenschappers en anderen uit binnen- en buitenland hebben bijgedragen. Met eindnoten met verwijzingen naar literatuur, personalia van de auteurs en een register.

— Dr. H.C. Stoffels

 


Ongewenste goden
De publieke rol van religie in Nederland
Marcel ten Hooven, Theo de Wit, e.a.
Boom Uitgevers Amsterdam
ISBN 9789085062028